Een camper met een houtvrije constructie, is dit in 2019 nog een issue? XPS, GFK en EPS isolatie

Een camper met een houtvrije constructie, is dit in 2019 nog een issue? XPS, GFK en EPS isolatie

Er is een tijd geweest dat een camperfabrikant kon uitpakken met een hagel bestendig dak. Ondertussen is dit gewoon de standaard norm geworden. Zo zou het ook moeten zijn of worden met het gebruik van hout in de constructie panelen van campers. Fabrikanten promoten nu hun modellen als ‘houtvrije’ constructies. In de plaats komen o.a. aluminium sandwichpanelen. Vijf jaar garantie op waterdichtheid is niet langer de standaard. Heden zijn we geëvolueerd naar 7, 10 en LMC biedt zelfs 12 jaar garantie op waterdichtheid.

Wat is er dan mis met hout?

Isolatie doorsnede voorbeeld bij de Zweedse constructeur van Kabe campers @Salon Van Dusseldorf 2019
Isolatie doorsnede voorbeeld bij de Zweedse constructeur van Kabe campers @Salon Van Dusseldorf 2019

Ja, er wordt natuurlijk nog altijd in de camper hout gebruikt voor het maken van kasten, deuren en meubelen en zelfs bij delen van de constructie (triplex platen). Maar er wordt in regel geen hout meer gebruikt in de binnenste kern van de panelen van het campervoertuig: hiermee wil men aanduiden dat er geen hout gebruikt wordt TUSSEN de sandwichpanelen. Dit is een 20 tot 42 millimeter dikke wand waartussen meerdere (houtvrije) lagen worden verlijmd en geperst. Hout is namelijk wel schappelijk van prijs, duurzaam en licht, maar begint als het in contact met vocht begint het te rotten, waardoor de constructie van de camper minder stabiel wordt.

– Aan de buitenkant van het sandwichpaneel zit altijd een plaat in gladde aluminium of polyester.
– Aan de binnenkant zit of een plaat in multiplex, aluminium (Concorde) of polyester.

Tussen de twee platen wordt isolatie aangebracht (bij voorkeur niet met houtversterkingen ertussen). Gebruikt men in de tussenwand het stijve XPS dan zal dankzij zijn stijfheid geen nood zijn aan houten verbindingen of versterkingen. Hoe dikker de wanden, hoe meer isolerend de camper in regel is, waarbij we als goede maatstaf een isolatiewand van 30 mm rekenen. De vloeren zijn vaak nog dikker, tot 80 mm omdat zij ook een dragende functie heeft. Bij de betere camperklasse is er vaak een dubbele (verwarmde) vloer.

Al deze wanden isoleren niet alleen de warmte (of koude) maar werken ook geluidsisolerend. Wanden, dak en bodem kunnen nog zo stevig en perfect afgedicht zijn, ze moeten vervolgens ook nog op de juiste wijze aan elkaar worden bevestigd. Vroeger werden ze over het algemeen verschroefd, maar tegenwoordig kiezen de meeste fabrikanten voor verlijmen met slechts hier en daar nog wat schroefwerk. Aangezien de schroeven het isolatiemateriaal instabiel maken moet dit zoveel mogelijk vermeden worden.

In de plaats van hout gebruikt men nu XPS, PUR, EPS, aluminum en polyester-schuim in de panelen.

Het Sloveense merk Adria https://www.camperland.be/merkengroep/adria-fabrikant/adria-sloveense-camperfabrikant-adria-groep/ heeft een mooie doorsnede (foto onder) gemaakt waarmee veel duidelijk wordt hoe een doorsnee camper wordt opgebouwd:

1. Aan de binnenzijde een paneel van triplex
2. Afdichting met polyurethaan
3. EPS styropor polyester
4. De buitenbeplating
5. een polyester bodemplaat
6. isolatie met XPS stryrofoam
7. bovenop de isolatie gebruikt men nog verstevigde houten profielen

■ EPS isolatie ontstaat door het toevoegen van stoom aan kleine harde expandeerbare polystyreenkorrels.

■ XPS isolatie ontstaat door de vermenging van polystyreen polymeer met drijfgas onder druk, waarna het geëxtrudeerd wordt.

EPS styropor polyester of piepschuim (Tempex)

EPS of geëxpandeerd polystyreen is een dure naam voor gewoon piepschuim. Het bestaat slechts voor ongeveer 2% uit polystyreen en voor 98% uit lucht. Stilstaande lucht is één van de beste thermische isolatoren en daarom is EPS een uitstekend isolatiemateriaal. Iedereen kent het witte piepschuim, maar de grijze vorm is beter met een beter isolerend vermogen.

Om een complete isolatieplaat EPS te maken is er slechts 2% grondstof nodig. Hierdoor kunnen de materiaalkosten tot een minimum worden beperkt en is EPS niet duur.

Voordelen

    • goedkoop
    • makkelijk te recycleren
    • zeer licht
    • ook in losse vorm (bolletjes) en dus makkelijk toe te passen om koudebruggen te vermijden

Toch is EPS niet het beste materiaal om in camperwanden te gebruiken en biedt een binnenwand van 100% XPS een betere waarborg op langere termijn. EPS is meer doorlaatbaar voor lucht en vocht dan XPS.

Nadelen van piepschuim

Door zijn celstructuur zuigt het gemakkelijk water op, wat gevolgen kan geven zoals natte plekken en in ergere gevallen kan leiden tot rot.

XPS stryrofoam

XPS of geëxtrudeerd polystyrene heeft een gesloten cellenstructuur waardoor ze geen vocht kunnen opnemen in tegenstelling tot EPS.

Voordelen

    • uitermate vochtwerend (in de bouw gebruikt in badkamers en kelders)
    • dankzij zijn stijfheid is er geen nood zijn aan houten verbindingen
    • bestand tegen schimmels en micro-organisme
    • licht van gewicht
    • milieuvriendelijk 100 % recycleerbaar
    • XPS is beter resistent tegen waterdamp dan EPS

GFK (GVK, GRP)

GFK is een Duitse afkorting voor Glasfaserverstärkter Kunststoff. In het Nederlands correcter aangeduid als Glasvezel versterkte kunststoffen (GVK) en in het Engels te vinden onder de term GRP Glassfibre reinforced plastic. En eigenlijk is het een soort van polyester.

Alle hagelbestendige daken zijn bij campers gemaakt van GFK: het is samengesteld uit een thermo-hardende hars en glasvezel, net zoals dit ook voorkomt bij de polyester vijvers. De kwaliteit van het GFK polyester wordt bepaald door het soort glasvezel en het soort hars dat wordt toegepast. De glasvezel wordt gebruikt omwille van zijn mechanische sterkte, zijn weerstand tegen beschadiging van buitenaf en om een vaste vorm te kunnen maken. GVK materiaal wordt gebruikt vanwege zijn goede mechanische sterkte, lichtgewicht, corrosieresistentie, temperatuurbestendigheid en zijn goede thermische isolatie. Daarbij staat het bekend om zijn gladde (en naadloze) wanden.

PU - PUR

PU is de afkorting voor polyurethaan, ook wel bouw- of montageschuim genoemd. Polyurethaan ontstaat door polymerisatiereactie tussen een harde isocyanaat en een zachte polyol. Deze rubberachtige kunststof bestaat uit een lange verbinding tussen harde en zachte segmenten. Het is stevig, kostbaar en neemt amper vocht op. Goed verdichte PU-strips zijn stevig en rottingsvrij. Polyurethaan wordt onder andere gebruikt voor het interieur van campers. Daarnaast wordt het materiaal ook gebruikt als kunstleder.

Tijdens de polymerisatie kan men gas toevoegen. Hierdoor kan polyurethaan gaan schuimen. Polyurethaanschuim wordt ook wel PU-schuim genoemd. Er bestaan twee varianten van polyurethaanschuim: een harde variant en een zachte variant. De zachte vorm van polyurethaanschuim wordt toegepast in onder andere matrassen, kussens, banken en autostoelen.

Oorspronkelijk werd de benaming triplex enkel gebruikt voor platen met drie lagen en multiplex voor de platen met vijf of meer lagen. Beiden zijn plaatvormige composietmaterialen die opgebouwd zijn uit een oneven aantal houtfineerlagen die kruiselings op elkaar verlijmd worden. De meest gebruikte lijmen zijn polycondensatielijmen zoals ureumformaldehydelijm, fenolformaldehydelijm, melamineformaldehydelijm en resorcineformaldehydelijm. Nadat de fineerlagen gedroogd zijn naar het juiste vochtgehalte worden ze onder druk en bij hoge temperatuur op elkaar verlijmd. Na het verlijmen worden de platen op (standaard) maat gezaagd en eventueel geschuurd.

BUSCAMPERS

Isolatie doorsnede van de Adria Vantana woonbus met XPS en PUR balken
Isolatie doorsnede van de Adria Vantana woonbus met XPS en PUR balken

Buscampers worden op een andere (moeilijkere) wijze geïsoleerd dan (half-)integraal campers. De wanden en plafonds in de bussen zijn niet vlak: er zijn tal van (ronde) hoeken en gaten tussen de spijlen.

Vaak is bij deze modellen de toegepaste isolatiedikte ook minder (20 mm). Het aanbrengen van de isolatie is tijdrovend.

Soortelijk gewicht

Alle gebruikte materialen hebben een zeker gewicht. Om ze te kunnen vergelijken moeten we het soortelijk gewicht van de gebruikte materialen vergelijken (soortelijk gewicht in kilogram/m³)

– Aluminium: 2.800 kg/m3
– Staal: 7.800 kg/m3
– Tri- en Multiplex: 800 kg/m3
– Polystyreenschuim geëxpandeerd (EPS) : 15 -40 kg/m3
– Polystyreenschuim geëxtrudeerd (XPS) : 35-40 kg/m3
– Polyurethaan (PUR) : 30-60 kg/m3

Waarborgen op waterdichtheid

De waterdichtheid van de camper is stilaan een kleiner en kleiner probleem geworden al komen lekken en natte plekken nog steeds voor, ook bij nieuwe aangekochte campers. Veel gaat samen met de opbouw van de constructie bij de assemblage.

Om te koper te overtuigen van hun kwaliteit en product zwaaien camperfabrikanten met een scala aan jaren waarborg op de waterdichtheid, lees vochtigheid binnen gaande van 5 tot 15 jaar lange garantie. Er zijn ook nog altijd merken die GEEN garantie vermelden op waterdichtheid.

Een reactie achterlaten